Σαν σήμερα, στις 21 Σεπτεμβρίου 2018, δολοφονείται σε κοινή θέα στην οδό Γλάδστωνος στην Ομόνοια, ο ακτιβιστής της ΛΟΑΤΚΙΑ+ κοινότητας και οροθετικών ανθρώπων, Ζαχαρίας (Ζακ) Κωστόπουλος, γνωστός και ως Zackie Oh.
Πιο συγκεκριμένα, και όπως αποκαλύφθηκε από τα βίντεο και τη δικαστική διαδικασία, ο Ζακ βρισκόταν σε κατάσταση σύγχυσης και επιζητούσε βοήθεια. Όταν εισήλθε στο κοσμηματοπωλείο της στην οδό Γλάδστωνος 2 και ενώ ο ιδιοκτήτης απουσιάζε(;), η πόρτα σφράγισε αυτόματα πίσω του και ο Ζακ εγκλωβίστηκε στο εσωτερικό του κάτι που επέτεινε τον πανικό του. Ο Ζακ, προσπάθησε τότε να εξέλθει από τη βιτρίνα, χρησιμοποιώντας έναν πυροσβεστήρα για να σπάσει την τζαμαρία. Εκεί όμως παραμόνευαν απέξω, ο ιδιοκτήτης του κοσμηματοπωλείου, Σπυρίδων Δημόπουλος, μαζί με τον Αθανάσιο Χορταριά, στέλεχος της εθνικιστικής οργάνωσης «πατριωτικό μέτωπο» και ιδιοκτήτης γειτονικού μεσιτικού καταστήματος. Στη θέα του Ζακ, αρχίζουν να το λιντσάρουν ενώ αυτός βρισκόταν ήδη τραυματισμένος από τα σπασμένα γυαλιά της βιτρίνας. Διάφοροι περαστικοί απλώς παρακολουθούσαν το λιντσάρισμα παραμένοντας απαθείς σε μία εν ψυχρώ δολοφονία που λάμβανε μέρος μπροστά στα μάτια τους. Όταν κατέφθασαν οι πρώτοι αστυνομικοί, κατευθύνθηκαν με σκοπό να συλλάβουν τον αιμόφυρτο Ζακ και του επιτέθηκαν και αυτοί, ενώ ο Ζακ προσπαθούσε να απομακρυνθεί από το σημείο. Αφού τον ακινητοποίησαν και ενώ τον κρατούσαν δεμένο με χειροπέδες πισθάγκωνα, συνέχισαν να τον ξυλοκοπούν, επιφέροντας του χτυπήματα που όπως αποδείχτηκε συνέτειναν σημαντικά στο θάνατό του. Ο Ζακ εξέπνευσε κατά την μεταφορά του με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο.
Σε ακόμα μία προσπάθεια συγκάλυψης μίας κρατικής-κανιβαλιστικής δολοφονίας, από την πρώτη στιγμή, γίνεται προσπάθεια να χτιστεί για τον Ζακ, το προφίλ ενός επικίνδυνου τοξικοεξαρτημένου ληστή που επιτέθηκε στους μετέπειτα δολοφόνους τους. Ίσως, αν δεν υπήρχαν τα βίντεο και οι τοξικολογικές εξετάσεις για να τους διαψεύσουν, και αν ο Ζακ δεν ήταν ευρύτερα γνωστός λόγω της συμμετοχής τους, στους αγώνες, να το είχαν καταφέρει. Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμα και μετά την είδηση του θανάτου, δεν προσαγάγεται κανείς από τους αυτουργούς, ενώ τους αφήνουν να αλλοιώσουν τον τόπο του εγκλήματος και να επικοινωνούν το αφήγημά τους μέσα από τα ΜΜΕ και λογαριασμούς στα social media. Τα κανάλια, στη μετάδοση της είδησης, υιοθετούν αδιακρίτως το αφήγημα του επικίνδυνου ληστή, ενώ σκουπίδια μεσημεριανών εκπομπών φτάνουν στο σημείο να διεξάγουν «γκάλοπ» για το δίκαιο της δολοφονίας του Ζακ.
Στο πρωτόδικο δικαστήριο, τον Μάιο του 2022, οι Σπυρίδων Δημόπουλος και Αθανάσιος Χορταριάς καταδικάστηκαν με ποινές κάθειρξης 10 χρόνων. Ο κοσμηματοπώλης διατάχθηκε να εκτίσει την ποινή του κατ οίκον, λόγω ηλικίας και ο Χορταριάς αφέθηκε μετά από 2 μήνες ελεύθερος με αναστολή μέχρι την εκδίκαση της έφεσης. Οι τέσσερις αστυνομικοί που οδηγήθηκαν στο εδώλιο με κατηγορίες όμως μόνο για επικίνδυνη σωματική βλάβη και όχι για ανθρωποκτονία από πρόθεση όπως ζητούσε η οικογένεια του Ζακ, εν τέλει απαλλάχθηκαν από τις κατηγορίες με πλειοψηφία.
Στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο, τον Ιούλιο του 2024, οι δύο κατηγορούμενοι για το φόνο του Ζακ κρίθηκαν εκ νέου ένοχοι για τις πράξεις που τους αποδίδονταν. Ωστόσο, τα μέλη του δικαστηρίου ομόφωνα αναγνώρισαν στους δύο κατηγορούμενους επιχειρηματίες το ελαφρυντικό του σύννομου βίου, αρνούμενα την εισαγγελική εισήγηση που ζήτησε να μη δοθεί κανένα ελαφρυντικό. Εν τέλει, το δικαστήριο επέβαλε ποινή κάθειρξης 5 ετών στον Σπυρίδωνα Δημόπουλο και 6 ετών στον Αθανάσιο Χορταριά.
Αυτό που ήρθε να αναδειχθεί για ακόμα μία φορά, μέσω της δολοφονίας του Ζακ αλλά και της μετέπειτα διαχείρισης του περιστατικού, είναι τα βαθιά ριζωμένα ομοφοβικά, ρατσιστικά, τοξικοφοβικά αντανακλαστικά μία κανιβαλιστικής κοινωνίας, που ιεραρχεί την ιδιοκτησία πάνω από την ανθρώπινη ζωή. Σ’ αυτή την κοινωνική συνθήκη απαιτείται όλα τα υποκείμενα που φέρουν αυτές τις «άλλες» ταυτότητες να αποκλειστούν. Να παραμένουν αόρατα και να μη διαταράσσουν την αστική κανονικότητα. Και όποιο τολμάει να παρεκκλίνει αυτής της συνθήκης, τότε η χρήση βίας, ακόμα και θανατηφόρας, απέναντί τους, θα δικαιολογείται κοινωνικά αλλά και θεσμικά. Αυτό άλλωστε έρχεται αποδείξει η επιλεκτικότητα με την οποία λειτουργούν οι θεσμικές παροχές και δικαιώματα, και αποτυπώνεται στις διαφορετικές διαχειρίσεις στη βάση ταξικών, φυλετικών και έμφυλων διαστάσεων.
Απέναντι σε αυτή τη συνθήκη, τα περιθωριοποιημένα σώματα, είναι αναγκασμένα σε ένα καθημερινό αγώνα για την επιβίωσή τους. Και οι κοινότητες αλληλεγγύης και αγώνα, που χτίζονται από τα ίδια αλλά και αλληλέγγυα άτομα, αποτελούν τα σημεία για την προστασία και ενδυνάμωσής τους. Για να συνεχίσουν να υπάρχουν. Γιατί στο σημείο που έχει φτάσει σήμερα η κοινωνική συνθήκη, ακόμα και η απλή επιβίωση αποτελεί αντίσταση.
Για όλους-ες-α του-τις-α Zackie του κόσμου.
Οργή και θλίψη, η Zackie θα μας λείψει.
Αφίσες μνήμης και οργής για το Ζακ Κωστόπουλο-Zackie Oh
