Σαν σήμερα, στις 18 Μαρτίου 2009, δολοφονείται η κρατούμενη αγωνίστρια Κατερίνα Γκουλιώνη κατά την πειθαρχική μεταγωγή της στην Κρήτη από τις φυλακές της Θήβας.
Η Κατερίνα, μητέρα ενός παιδιού και τοξικοεξαρτημένη, συλλαμβάνεται για κατοχή ναρκωτικών και φυλακίζεται στα Διαβατά, όπου και πρωτοστατεί στις μεγάλες κινητοποιήσεις των κρατουμένων τον Νοέμβριο του 2008 για τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης σε όλες τις φυλακές.
Αγωνίστηκε με όλα τα μέσα, και δε σταμάτησε να μιλά για τις τραγικές ελλείψεις του ‘σωφρονιστικού συστήματος’ και την κακομεταχείριση των κρατουμένων. Εξαιτίας της δράσης της, μεταφέρεται εκδικητικά από τα Διαβατά στις φυλακές του Ελαιώνα στη Θήβα.
Είχε πρωτοστατήσει στους αγώνες των κρατούμενων γυναικών ενάντια στο νόμιμο βιασμό της “κολπικής εξέτασης” που εφαρμόζουν γιατροί ή και δεσμοφύλακες, με πρόφαση την έρευνα για ναρκωτικά καταρρακώνοντας την προσωπικότητά τους. Για την άρνησή της να δεχτεί αυτό το βασανιστήριο είχε τιμωρηθεί με πειθαρχικά, μεταγωγές και απομόνωση.
Η “εξέταση” αυτή βασιζόταν στο τετράπτυχο «Γδύσου, γύρνα, σκύψε, βήξε» και παρότι προβλεπόταν να διενεργείται μόνο από γιατρό, παρόντες ήταν και δεσμοφύλακες οι οποίοι εξευτέλιζαν τις κρατούμενες με σεξιστικά σχόλια & χειρονομίες. Στην ουσία αποτελούσε μια μέθοδο νόμιμου βιασμού.
Σε μεταγωγή της στον Κορυδαλλό, η Κατερίνα αρνείται να υποστεί κολπικό έλεγχο. Παρότι τελικά ελέγχεται με υπερηχογράφημα, παραμένει για μέρες στην απομόνωση. Επιστρέφοντας στον Ελαιώνα, μοιράζεται την εμπειρία της με συγκρατούμενες της, οι οποίες ξεκινούν να αρνούνται τον έλεγχο.
Στις 20/02/2009, στέλνει μια συγκλονιστική επιστολή στον Συνήγορο του Πολίτη, περιγράφοντας όλα αυτά τα γεγονότα & κατονομάζοντας δεσμοφύλακες. Λίγες μέρες πριν το Εφετείο της και ενώ αναμένεται η αποφυλάκισή της, αποφασίζεται νέα εκδικητική μεταγωγή, αυτή τη φορά για την Κρήτη.
Κατά τη διάρκεια της μεταγωγής, η Κατερίνα καθόταν στα πίσω καθίσματα του πλοίου. Όταν το πλοίο έφτασε στο λιμάνι εντοπίστηκε χωρίς τις αισθήσεις της. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο όπου διαπιστώθηκε ο θάνατός της.
Συγκρατούμενές της κατήγγειλαν ότι η Κατερίνα βρέθηκε πισθάγκωνα δεμένη.
Ο ιατροδικαστής επέδωσε το θάνατό της σε υπερβολική δόση ναρκωτικών, αναγνωρίζοντας όμως ότι παρέμεινε για πολλές ώρες αβοήθητη. Κανένας ποτέ δεν εξήγησε πως μπόρεσε με χειροπέδες στα χέρια να κάνει χρήση. Πως βρέθηκε να αργοπεθαίνει στα πίσω καθίσματα ενός καραβιού και οι δεσμοφύλακες που τη συνόδευαν να μην αντιληφθούν τίποτε. Καμία δικαιοσύνη δεν αποδόθηκε ποτέ για το θάνατό της.
Ο κολπικός έλεγχος καταργήθηκε, τουλάχιστον επίσημα, λίγο καιρό μετά το θάνατο της Κατερίνας. Ωστόσο, το 2011, σε σχετική έκθεσή της, η Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων εξακολουθούσε να εκφράζει ανησυχίες για τον συχνό κολπικό έλεγχο που υφίσταντο οι γυναίκες στις φυλακές.
“Υπάρχει κάτι που δε θα μπορέσετε ποτέ να μου πάρετε, γιατί όλα τ’ άλλα μου τα πήρατε: Το ότι δε σας μοιάζω”
Κατερίνα Γκουλιώνη
Δεν ξεχνάμε – Δεν συγχωρούμε
Μία συλλογή από αφίσες μνήμης για την Κατερίνα Γκουλιώνη
